Bác Hữu Thọ viết: “Rồi không biết từ lúc nào, cơ quan nào hướng dẫn hoặc tự phát nhưng sau đó thành nếp quen, một khẩu hiệu bao trùm trong ngày Tết các năm là: ‘Mừng Đảng, mừng xuân, mừng đất nước đổi mới’. Đã thành thói quen thì rất khó sửa và có thể có vấn đề tế nhị cho nên không tiện sửa vì nói trái đi có thể bị hiểu lầm. Nhưng dù sao, khẩu hiệu đó cũng có gì gờn gợn: Sao lại đặt Đảng trước dân tộc, trái với tư tưởng Hồ Chí Minh? Nghĩ thế nhưng nhiều người không tiện nói.”
Chẳng hiểu tại sao không tiện nói. Tôi thì nghĩ chắc chắn tìm được xuất xứ của câu khẩu hiệu này sẽ là một đề tài thú vị cho một luận án thạc sĩ.Tôi thì nghĩ có lẽ do thói quen mà ra. Ở VN, người ta quen miệng nói “Đảng, Nhà nước, và Nhân dân”. Đọc báo, nghe đài, xem tivi, chúng ta thường hay thấy những cái tít hay cụm từ như muốn nhắc cho người dân biết rằng Đảng CSVN là người làm chủ cao nhất của đất nước. Chẳng hạn “Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội chúc thọ đồng chí Đỗ Mười” hay “Đảng, Nhà nước và nhân dân ta rất cần những nhà báo có tâm, có tài”, mà trong đó Đảng đứng đầu, rồi mới đến Nhà nước, sau đó là quân đội, và cuối cùng là … nhân dân.
Ngay cả công trạng cũng theo thứ tự đó: “Năm 2009 vừa qua, nhờ nỗ lực của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta, đất nước đã từng bước vượt qua khó khăn do những tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính toàn cầu và thiên tai, dịch bệnh gây ra, tiếp tục giành được những thành tựu to lớn trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng” (Trích thư chúc Tết của Chủ tịch Nguyễn Minh Triết).
Tôi thử google những trang web ở Việt Nam thì thấy chữ “Đảng” xuất hiện 7.62 triệu lần, chữ “Nhân dân” 8.29 triệu lần, và “Nhà nước” 9.64 triệu lần. Nói cách, những danh từ này đã đi vào … quần chúng sau 1975.
Chúng ta thử nhìn sang nước khác xem họ cách họ nói chuyện ra sao. Những ai từng ở các nước phương Tây đều biết rằng không có khẩu hiệu tuyên truyền theo kiểu VN, nhưng quảng cáo nhiều hơn. Vì thế, chúng ta không thể so sánh khẩu hiệu, mà phải so sánh diễn văn của các lãnh tụ.
Ở Úc chưa bao giờ có một chính khách của bất cứ đảng chính trị nào -- dù là đang cầm quyền hay đối lập – dám nêu những khẩu hiệu theo thứ tự như ở nước ta. Thật ra, họ làm ngược lại: các chính khách ghi nhận công lao của người dân, nhất là người thổ dân, chứ ít khi nào nói đến công trạng của chính phủ, và nhất định không nói đến đảng.
Chẳng hạn như trong bài diễn văn của Thủ tướng Kevin Rudd nhân dịp ngày Quốc khánh Úc năm nay, ông nói: “I begin by acknowledging the first Australians, on whose land we and whose cultures we celebrate as among the oldest continuing cultures in human history.”
Hay nhìn sang bài diễn văn của các lãnh tụ Mĩ (xem hình dưới đây), chúng ta thấy họ không bao giờ nhắc đến đảng của họ, mà chỉ toàn là nation (quốc gia), people (nhân dân), freedom (tự do), v.v…
Những chữ được đề cập đến trong bài diễn vănnhậm chức của Tổng thống Obama
Tôi tò mò làm thử một so sánh hai bài diễn văn của ông Tổng bí thư nhân ngày Quốc khánh 2/9 và diễn văn của ông Obama nhân ngày nhậm chức Tổng thống thứ 44 của Mĩ thì thấy vài khác biệt thú vị:* Trong bài diễn văn 3974 chữ của ông Tổng bí thư, chữ Đảng xuất hiện 64 lần (chiếm 1.6% tổng số chữ), Nhân dân 24 lần, Dân chủ 14 lần, Nhà nước 7 lần, Bác Hồ 3 lần, Tự do 1 lần.*
Bài diễn văn 2423 chữ của Obama thì không có một chữ nào dành cho Đảng Dân chủ, nhưng Nation được đề cập nhiều nhất: 18 lần, America 16 lần, people 8 lần, freedom 4 lần, nhưng không có democracy (dân chủ).
So sánh 2 bài diễn văn cho thấy bên tổng thống Mĩ đặt quốc gia va nhân dân (nation, America và people) lên trên, còn bài của bác Mạnh thì Đảng là trên hết, sau đó mới đến nhân dân. Có lẽ những tần số này chính là câu trả lời cho câu hỏi của bác Hữu Thọ.
Nguồn :http://tuanvannguyen.blogspot.com/2010/02/noi-them-ve-chup-anh-khau-hieu-tet.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét