Giỗ

1- Giỗ mẹ vợ tôi, ông ngoại các cháu hay làm vào chủ nhật, thường là bị sớm lên vài ngày. Tôi hỏi sao không làm đúng ngày, ông nói làm vào ngày nghỉ để con cháu có mặt đầy đủ. Chúng đang công tác cả mà.Tôi bảo ông, từ nay ông đừng làm thế, làm đúng ngày đi. Con cháu đứa nào về được thì về, không thì thôi. Giỗ là để tưởng nhớ người đã khuất chứ có phải bày cỗ cho nguời sống ăn đâu. Cỗ bàn thời nay nào có thiếu. Còn không ai về thì ông chỉ cần con gà nải quả đĩa xôi và chút hương hoa là xong chứ đừng làm thế.

Quê tôi ở Ninh Hiệp bên gia Lâm, đất Bắc Ninh cũ. Cạnh nhà chú tôi có đám giỗ. Ông bố trong nhà mất đã trên chục năm.
Một lần vào ngày giỗ, một đứa cháu gái trong nhà tự nhiên lảo đảo giật giọng gọi anh con giai ra rồi chỉ mặt: chục năm nay tôi đói rách , anh biết không? Thì ra hồn ông bố nhập vào đứa cháu gái.
Anh luống cuống bảo bố ơi, giỗ năm nào con cũng làm to, cũng vàng mã áo xớ có thiếu gì đâu/ Anh bày cỗ nhưng không khấn xin phép thổ thần, chỉ mời có tôi, thành thử về tôi chỉ thập thò ngoài cổng, thổ thần không cho vào nhà làm sao mà ăn, còn nói gì chuện nhân vàng mã áo mũ, …Rồi con bé lăn ra. Lúc sau tỉnh dậy hỏi vừa nói gì ban nãy, nó lắc đầu bảo không biết chuyện gì.
Chẳng biết chuyện có đáng tin không. Nhưng nghe bảo giỗ không đúng ngày thì thổ thần cũng không vào nhà.Tôi nói chuyện đó với ông ngoại thì ông thở dài bảo tôi không biết chuyện đó. Ông nguyên là trưởng khoa triết của trường Đảng bộ giáo dục.

2- "Mùa thu năm Canh Tuất (tháng 7 năm 1010 âm lịch), vua Lý Thái Tổ (Lý Công Uẩn) tuyên chiếu dời đô chọn Thăng Long làm kinh đô nước Việt cho muôn đời"Sử sách để lại là như vậy.
Nhà sử học Lê Văn Lan trong một bài phỏng vấn trên báo Đại đoàn kết, ông có phàn nàn sao lại chọn ngày10/10 giải phóng thủ đô làm ngày kỉ niêm mà không chọn ngày đúng như sủ sách đã chép? .

Năm nay kỉ niệm nghìn năm Thăng Long có UNESCO sang dự, và chắc họ sẽ ghi nhớ 10/10 là ngày rời đô của Lí Công Uẩn. Mà như thế là ta đã làm lệch đi lịch sử. Cách làm này giống chuyện tùy tiện của ông bố vợ tôi khi chỉ vì mong con cái về ăn cỗ đông đủ chọn ngày chủ nhật, lệch ngày giỗ cũng mặc. Như vậy có thể bà tôi chưa chắc đã vào được nhà.

Chỉ có thể giải thích việc rời ngày kỉ niệm vua Lí về Thăng Long chậm đi hằng tháng trời là cái lỗi rất đáng trách của nền hành chính tùy tiện. Nền hành chính này ép cả vua Lí chệch ngày rời Đô, chỉ cốt sao hợp với tính toán tiện cho mình mà bất chấp cả vua Lí và những ghi chú lịch sử.
Thử hỏi, nếu không có chuyện ông rời đô thì lấy cớ đâu mà bày cỗ nghìn năm.Không chừng 10/10 kỉ niệm nghìn năm năm nay, Vua Lí phải đứng đứng thập thò ở ngoài thành xem cháu con ăn cỗ mà bụng đói meo cho mà xem.

Nguồn :http://dongngandoduc.multiply.com/journal/item/562